خانواده هايي كه بيش از حد انتظارات فرزند خود را برآورده مي كنند، به او اعتماد به نفس كاذب مي دهند.

در گذشته سيستم خانواده ها براساس پدرسالاري بوده و نه فرزندسالاري، اما در جامعه فعلي شرايط تغيير كرده است.براساس تحقيقي كه در دانشگاه شهيد بهشتي انجام شده در ۷۰ درصد خانواده ها فرزندسالاري حاكم است.

تعريف فرزندسالاري
وقتي امور كلي خانواده و نيازهاي آن و به صورت كلي محور خانواده روي فرزندان باشد، به اين خانواده فرزندسالاري مي گوييم، اما تاثير پدر يا مادر يكي از دلايلي است كه باعث به وجود آمدن فرزندسالاري در خانواده مي شود.دليل اين است كه برخي نيازهاي مادر يا پدري كه در سيستم مادر سالارانه يا پدرسالارانه بزرگ مي شوند، سركوب شده و براي اينكه فرزندان آنها تجربه مشابه شان را نداشته باشند فرزندسالاري در سيستم خانواده به وجود مي آيد.

در چنين خانواده اي والدين نيازهاي خود را سركوب مي كنند و اينجاست كه خانواده به سوي مدرن شدن پيش مي رود اما دليل مهم ديگري كه پشت فرزندسالاري وجود دارد، نگراني والدين از آينده كودك است.درواقع، خانواده ها براي كم كردن نگراني ها تمام تلاش خود را براي برآورده كردن اهداف فرزندشان انجام مي دهند و در اين راه حتي از خود و نيازهايشان نيز مي گذرند.

صميميت زياد ممنوع!
در ادامه بث روش هاي مقابله با فرزند سالاري  درست است كه خانواده بايد با فرزندشان صميمي باشند اما اين صميميت نبايد به اندازه اي باشد كه اقتدار پدرانه يا مادرانه زير سوال برود و كودك احترام والدين را نگه ندارد.درواقع، صميميت زياد باعث از بين رفتن مرز بين آنها مي شود و در اين بين كودكان از والدين خود انتظارات زيادي دارند.در خانواده هايي كه والدين با اقدام به مثلث سازي از كودك به عنوان ابزاري در بحث ها و اختلافات شان استفاده مي كنند تا حمايت او را به سمت خود جلب كنند نيز فضاي فرزندسالاري شكل مي گيرد.

در اين محيط ها كودك به خوبي رشد نمي كند و به تدريج به يكي از والدين گرايش پيدا مي كند، اما در نتيجه اين مثلث سازي كودك انتظارات زيادي از والدين خود خواهد داشت كه از عوامل تاثيرگذار در

فرزندسالاري است.مي توان گفت اگر نوع ارتباطي كه والدين با يكديگر دارند و به دنبال آن انتظاراتي كه از يكديگر دارند درست و منطقي باشد، فرزندسالاري كمتر اتفاق مي افتد.

رقابت طلبي كودكان بيشتر شده است
اگر خاطرتان باشد در زمان هاي گذشته ميزان همبستگي و نزديكي بين كودكان بيشتر بود.براي مثال بچه ها از يك پاك كن يا مداد مشترك استفاده مي كردند و اگر فرضا كسي مداد نداشت بچه هاي ديگر به او قرض مي دادند.

درواقع، فضاي هماهنگ و همسطح بين كودكان باعث مي شد آنها نزديكي بيشتري با يكديگر احساس كنند، اما امروزه در رقابت طلبي بين افراد و حتي بين كودكان بيشتر مشاهده شده و كودكان براي اينكه بتوانند با دوستان و همسالان خود رقابت كننده داشته هاي خود را به آنها عرضه مي كنند زيرا در چنين سيستمي اگر داشته هاي يكي از بچه ها كمتر از ديگري باشد باعث تمسخر و تحقير بچه هاي ديگر مي شود و كودك براي اين كه بتواند در چنين محيطي دوام بياورد خانواده اش را براي برطرف كردن نيازهايش تحت فشار قرار مي دهد.

آسيب هاي فرزندسالاري
در ادامه بث روش هاي مقابله با فرزند سالاري  اولين آسيبي كه فرزندسالاري ايجاد مي كند در درجه اول متوجه والدين است.هر چقدر سطح انتظارات كودك از والدين بيشتر باشد باعث فشار بيشتري روي والدين مي شود و اين فشارها نه تنها از لحاظ رواني بلكه از نظر جسمي نيز آثار نامطلوبي را بر جاي مي گذارد و اين شرايط به تدريج باعث ايجاد فاصله بين كودك و والدين مي شود.

اما آسيب بسيار جدي اي كه فرزندسالاري به دنبال دارد شكل گيري اعتماد به نفس كاذب در كودك است.از آنجا كه والدين تمام خواسته ها و نيازهاي كودك را برآورده مي كنند او به يك حس رضايت خواهد رسيد، اما اگر او در محيطي قرار بگيرد كه خواسته و نيازش در آنجا برآورده نشود ۲ حالت سراغ او مي آيد؛ مورد اول خشم و مورد دوم ناتواني و احساس ضعف نسبت به توانايي هاي خود.

والدين بايد به صورت منطقي و بجا نيازهاي كودك را برآورده كنند

خودشيفتگي در كودكان
در ادامه بث روش هاي مقابله با فرزند سالاري  فرزندسالاري همان طور كه باعث خودشيفتگي و اعتماد به نفس كاذب در كودكان مي شود، از طرفي باعث ايجاد حس ناتواني نيز مي شود، اما اين نكته را هم بايد اضافه كرد كه خودشيفتگي نيز نشانه نبود اعتماد به نفس است.درواقع، از لحاظ روان شناسي واكنش وارونه خودش را نشان مي دهد يعني كساني كه شخصيت خودشيفته و اعتماد به نفس كاذب دارند به نوعي از نبود اعتماد به نفس رنج مي برند.رفتار كودكان در اين موقعيت متناقض است يعني در ظاهر شخصيتي خودشيفته دارند اما از درون بدون اعتماد به نفس هستند.

راه هاي مقابله با فرزند سالاري
هر كس در خانه بايد وظايف مشخصي داشته باشد:
در ادامه بث روش هاي مقابله با فرزند سالاري در مدل فرزندسالاري معمولا كودكان هيچ وظيفه اي ندارند و والدين در حال سرويس دهي هستند. اين روش مناسبي براي آينده يك كودك نيست. تقسيم كار و مسئوليت پذيري در قبال امور شخصي و خانه باعث پرورش حس استقلال و مسئوليت پذيري در كودك مي شود و بخشي از بار زندگي از دوش والدين برداشته مي شود.

خانواده اي ايده آل است كه نه فضاي فرزندسالاري در آن باشد و نه پدرسالاري يا مادرسالاري بلكه در يك خانواده سالم تمام اعضاي خانواده با يكديگر تعامل دارند و اگر انتقاد و اعتراضي از يكديگر داشته باشند آن را ابراز مي كنند.رد سايه صميميت و اقتدار والدين با بچه هاست كه اعتماد به نفس در آنها تقويت مي شود و خانواده ميل به سوي فرزندسالاري، پدرسالاري يا مادرسالاري نخواهد داشت.

برترينها، سيمياروم

گردآوري: پرشين وي